Zo blijft je brein gezond

Een gezonde levensstijl met een gevarieerde voeding en genoeg beweging is goed voor je. En ook voor je brein. Want hoewel veel mensen zich daar niet van bewust zijn, gezond eten is ook voor je hersenen van groot belang. Dat vertelt Dokter Pierre Maquet, hoofd van de dienst Neurologie van het CHU van Luik. Een van de ergste aandoeningen die de hersenen kunnen beschadigen, is het cerebrovasculair accident (CVA). Zo’n CVA kan uitgelokt worden door een hoge bloeddruk, diabetes, een te hoge cholesterol, of slaapapneu. Het is dus belangrijk dat je die risicofactoren bestrijdt.

Tips om je brein in topvorm te houden

1. Veel bewegen

   Genoeg bewegen is goed voor de bloedvaten. Beweeg je genoeg, dan blijf je ook beter op gewicht. Je bloeddruk blijft op peil, en je verbetert je vetprofiel. Maar regelmatig bewegen heeft nog meer positieve effecten. Zo helpt het ook om je neuronenvoorraad op peil te houden. En dat is dan weer goed nieuws voor de gezondheid van je hersenen.

   “We weten dat lichaamsoefeningen de ziekte van Alzheimer en Parkinson kunnen helpen voorkomen”, legt Dr. Maquet uit. "Waarom dat zo is, kunnen we nog niet helemaal verklaren. Maar onderzoek wijst uit dat zelfs volwassenen nog nieuwe neuronen aanmaken. En regelmatig bewegen lijkt die neuronenaanmaak te stimuleren.” Je lichaam trainen is dus meteen ook goed om je brein gezond te houden.

2. Genoeg slapen

   Ook goed slapen doet wonderen voor de goede werking van je hersenen, aldus dokter Maquet: “Mensen met chronische slaapproblemen krijgen vlugger obesitas. Dat komt omdat de suikerregulatie in hun bloed overhoop wordt gegooid. Wie slecht slaapt, heeft de neiging om vetter te eten, en sneller naar zoetigheden te grijpen. Zo komen de kilo’s er makkelijker bij. Bovendien kom je in een vicieuze cirkel terecht: als je overgewicht hebt, maak je meteen meer kans op slaapapneu, waardoor je slaapkwaliteit nog slechter wordt.

   "Voor kinderen en studenten is het daarnaast nóg belangrijker om goed te slapen. Dokter Maquet: "Het geheugen, het vermogen om beslissingen te nemen… al die cognitieve functies werken beter als je diep, en lang genoeg, slaapt. In je slaap bouw je herinneringen op. Studenten die hun leerstof goed willen onthouden, zorgen beter voor een goede nachtrust dan dat ze de hele nacht wakker blijven om verder te studeren".

3. Stop nooit met leren

   Wil je graag dat je brein nog een hele tijd mee kan? Blijf het dan vooral gebruiken! Blijf je geheugen trainen door voortdurend nieuwe dingen te leren, hoe oud of jong je ook bent. Dokter Maquet: “Hoe rijker je omgeving is aan sociale en intellectuele stimuli, hoe meer je hersenen moeten werken om synapsen tot stand te brengen, of verbindingen tussen de neuronen.

   En hoe meer synapsen je verwerft in de loop van je leven, hoe kleiner de kans dat je dement zal worden, omdat je over een grote neuronenvoorraad beschikt.” Hoe je die synapsen kunt creëren? Blijf nieuwe dingen leren: ga een vreemde taal studeren, leer piano spelen, … En hou je sociale contacten levendig. Want ook die spelen een rol om je brein fit te houden.

4. Vermijd stress

   Stress is nefast voor de hersenen, en dan zeker voor je geheugen. Dokter Maquet: “Als je chronisch en blijvend onder stress staat, verhogen de stresshormonen in je bloed. Te veel stresshormonen kunnen op lange termijn een nefast effect hebben op je hersenen. Vooral je geheugen lijdt eronder. Zo kan cortisol, één van die stresshormonen, een atrofie van de hippocampus veroorzaken. Dat wil zeggen dat je hippocampus er kleiner door wordt.” Wil je zorg dragen voor je hersenen, hou dan ook je stressniveau in het oog.

   Zit jouw hoofd zo vol dat je steken laat vallen? Heb je het zo druk dat je je lichtgeraakt of ronduit opgebrand voelt? Doe de test en meet je mentale veerkracht.
    

5. Hersenen en hart- en vaatziekten

   Ook hart- en vaatziekten hebben een kwalijk effect op de gezondheid van je hersenen. “De hersenen van mensen met hart- en vaatproblemen krijgen het extra zwaar te verduren,” aldus dokter Maquet. "En heel wat mensen worden erdoor getroffen: 1 op de 5 vrouwen loopt kans op een CVA tijdens haar leven, bij de mannen is dat 1 op de 4.

   Die aandoeningen veroorzaken een aderverstopping, waardoor kleine of grote hoeveelheden cellen kunnen afsterven. Als de bloedcirculatie in je hersenen wordt onderbroken, sterven er neuronen af in de minuten die volgen. Dat kan grote gevolgen hebben voor je functioneren. Op wereldniveau is CVA zo de voornaamste oorzaak van een handicap bij volwassenen.
   
   Maar er is ook goed nieuws: beide aandoeningen kun je deels vermijden door gezond te leven. "Het is dus belangrijk om te beseffen dat een ongezonde levensstijl onomkeerbare gevolgen kan hebben voor je hersenen. Dokter Maquet: "Nieren, een hart, en veel andere organen kunnen we transplanteren, maar met de hersenen kan dat niet. Je hersenen zijn uniek. Je moet het ermee doen tot het einde van je leven. Reden genoeg om er goed zorg voor te dragen."

6. Gezond eten

   Wil je je brein in topvorm houden, dan raadt dokter Maquet aan om niet te vet te eten en te veel suiker en zout uit de weg te gaan: "Het is belangrijk om zo gevarieerd mogelijk te eten, zodat je voeding evenwichtig is. De mediterrane keuken is een aanrader, want daarmee krijg je genoeg vetzuren en vitamines binnen.”

Meet je mentale veerkracht

Goed presteren op het werk, een bloeiend sociaal leven, een goede moeder of vader zijn, ... We moeten en we willen zoveel vandaag. Zit je hoofd zo vol dat je steken laat vallen? Wordt het je allemaal wat te veel? Of heb je nog schijfruimte vrij? Doe de test, het duurt maar een paar minuten om te ontdekken hoe vol jouw hoofd zit. Wij bieden je na de test tips en hulp op maat van jouw situatie.