News

Medicatie op auto-pilot: waarom bewuster gebruik maken van maagzuurremmers (PPI’s) nodig is

Meer dan 1,7 miljoen Belgen slikken maagzuurremmers, vaak jarenlang. In 2024 gebruikte 23% van de leden van de Onafhankelijke Ziekenfondsen maagzuurremmers, en meer dan de helft hiervan gebruikten maagzuurremmers chronisch (12,4%). Is het langdurig gebruik van protonpompinhibitoren, of kortweg PPI’s, wel altijd aangewezen?

Een pilletje dat blijft plakken

Pantoprazol prijkt in de top 10 meest voorgeschreven geneesmiddelen in ons land en met 449 miljoen dagelijkse dosissen per jaar zijn PPI’s nauwelijks weg te denken uit onze medicijnkast.

Wat opvalt: het gebruik is niet alleen wijdverspreid, het is vaak ook chronisch. Een gemiddelde gebruiker krijgt voor bijna 6 maanden PPI afgeleverd per jaar.

Meer dan 58% van deze groep zijn vrouwen, met een gemiddelde leeftijd van 61 jaar.

PPI's hebben hun plaats in behandelingen, daarover bestaat geen discussie. Ze worden onder andere aanbevolen bij ernstige slokdarmontstekingen en maagzweren. Soms worden ze preventief ingezet om bijwerkingen van andere geneesmiddelen, zoals ontstekingsremmers, te matigen.

Meestal wordt een behandelduur tussen de 2 en 8 weken aangeraden. Hoewel PPI's over het algemeen relatief milde bijwerkingen hebben op korte termijn (hoofdpijn, misselijkheid, huiduitslag, etc.), worden er steeds meer ernstige bijwerkingen gemeld bij langdurig gebruik:

  • nierschade
  • ontstekingen van maag en darm
  • botontkalking met verhoogd risico op breuken
  • vitamine B12 tekort

"Wat ooit misschien bedoeld was als een tijdelijke oplossing, wordt vaak een jarenlange routine", zegt Evelyn Macken, Expert(e) bij de Onafhankelijke Ziekenfondsen.

Evelyn Macken expert(e) bij de Onafhankelijke Ziekenfondsen

Het is belangrijk om het gebruik van medicatie regelmatig te heroverwegen: de arts kan nagaan of gebruik nog nodig is. Ook voor de patiënt is het belangrijk om zichzelf de vraag te durven stellen: wil en moet ik dit geneesmiddel nog verder nemen?

Minder maagklachten door aanpassing levensstijl

Veel patiënten met maagklachten kunnen ook via andere, niet-medicamenteuze therapieën geholpen worden. Aanpassingen in levensstijl spelen daarbij een grote rol.

Deze zaken hebben een (positieve) impact op je maagklachten:

  • een gezond gewicht
  • gezonde voeding
  • verminderen van alcohol of cafeïne
  • stressreductie
  • stoppen met roken

Stoppen met PPI’s: op medisch advies

Het afbouwen van PPI’s gebeurt best in overleg met je arts. Stop je behandeling nooit zonder medisch advies.

Wie van de ene dag op de andere stopt, kan te maken krijgen met een zogenaamde “rebound” – een tijdelijke terugkeer of verergering van de klachten door een plotselinge toename van maagzuur. Je arts kan je helpen om een afbouwschema op te stellen dat je haalbaar lijkt.

Deel dit artikel

Verder lezen