Kritisch kijken naar gezondheidsnieuws

1. Kijk verder dan de slogan

‘Van dadels krijg je diabetes.’ ‘Mammografie veroorzaakt borstkanker.’ ‘Een shotje per dag en je depressie blijft weg.’ Het zijn woorden die binnenkomen. En als je niet oppast, blijven ze hangen. In je hoofd en in je lijf. Terwijl zo’n titel misschien onzin is. Neem niet alles zomaar voor waar aan. Die slogans zijn bedoeld om aandacht te trekken en clicks te genereren. Kijk voorbij de sensatie en informeer je. Zoek naar de waarheid in het verhaal. Die is vaak genuanceerder, of ze ontbreekt volledig. Dat is dan alweer een kopzorg minder.

2. Sta stil bij de afzender

Bekende gezichten zijn big business in gezondheidsland. Net als blinkende influencers. Als zij gezondheidstips delen, spitsen we de oren. Zie je een boodschap passeren die je triggert? Sta even stil en vraag je af waarom. Wees je bewust van de invloed van de afzender. Hetzelfde geldt voor zogenaamde experts. Hoe professioneel iemand ook overkomt, check met wie je te maken hebt. Is het een wetenschapper of arts? Verbonden aan een betrouwbare organisatie of universiteit? Blijf alert. Het is niet omdat een bekende naam iets beweert, dat het ook bewezen is.

3. Kijk uit voor verkooptrucs

Reclameboodschappen zijn vaak verpakt als gezondheidsnieuws. Het doel is dan niet om je te informeren, maar om te verkopen. Tussen de sensationele getuigenissen door leiden alle wegen je naar de webshop. Daar vind je een oplossing voor elke kwaal. Met exclusieve kortingen en nu-of-nooit-acties. Laat je niet te snel verleiden. Gezond leven hoeft geen dure zaak te zijn. En kijk uit met shakes, poeders en pillen. Baten ze niet, dan schaden ze misschien. Check de feiten, verzamel ervaringen en maak je eigen, bewuste keuze.

4. Stel studies in vraag

‘Wetenschappelijk bewezen’. Twee woorden die ons al snel geruststellen. In een artikel, op een verpakking, in een post op sociale media. De vraag is alleen: is het waar? Want niet elk onderzoek is betrouwbaar en wetenschappelijk onderbouwd. Een rondvraag bij vrienden en kennissen? Niet objectief. Positieve resultaten na twee dagen? Te kort om conclusies te trekken. Een studie bij dieren? Niet altijd te veralgemenen naar mensen. Kijk kritisch naar resultaten en check alle beschikbare bronnen. Soms is twijfelen gezonder dan zomaar alles slikken.

5. Gebruik je gezond verstand

Klinkt een belofte te mooi om waar te zijn? Vertrouw op die eigen wijsheid. Superfoods zijn geen ‘quick fix’ tegen kanker. Rimpelloos ouder worden is een illusie. En als rode wijn een depressie zou kunnen voorkomen, liepen we hier met z’n allen te lachen. Gebruik je gezond verstand. En blijf jezelf voeden met correcte informatie. Volg de accounts van betrouwbare gezondheidsexperts of vraag raad aan je huisarts. Hoe meer je weet, hoe beter je nepnieuws herkent.