Welk vaccin op welke leeftijd

Welk vaccin op welke leeftijd?

Vaccinatie is je hele leven lang van belang, van baby tot senior. Daarnaast zijn er de herhalingsvaccins: sommige vaccins verliezen hun werkzaamheid na een bepaalde periode en moeten dan herhaald worden.

Doe de test

Een leven lang beschermd

Baby's, kinderen, jongeren, volwassenen, senioren ... Ons hele leven lang beschermen vaccinaties tegen vele ziektes die ernstig kunnen zijn. Het vaccinatieschema geeft een overzicht van welke vaccinaties nodig zijn op welke leeftijd.

Baby's

Bij de geboorte is je baby gedeeltelijk beschermd door de antilichamen die tijdens de zwangerschap zijn doorgegeven. Die bescherming duurt maar enkele maanden. Om je baby te helpen zo snel mogelijk een doeltreffend afweersysteem op te bouwen tegen de infectieziekten waaraan je kindje kan worden blootgesteld, wordt een eerste vaccinatie aanbevolen vanaf 8 weken.

Vaccinatieschema voor baby's 

Kinderen en jongeren

Dankzij de vaccinaties zal je kind al vóór de leeftijd van 18 maanden beschermd zijn tegen tal van virussen en bacteriën. Daarna volgen herhalingsvaccins of nieuwe vaccins op aanbevolen leeftijden, bijvoorbeeld tegen het humaan papillomavirus bij het begin van de adolescentie. Ook tijdens de schooltijd word je kindje opgevolgd voor mogelijke vaccinaties.

Vaccinatieschema voor kinderen en jongeren

Volwassenen

Ook als (gezonde) volwassene blijven vaccinaties een goed idee. Het kan dan gaan om herhalingsinentingen, die nodig zijn omdat bescherming niet altijd blijvend is. Er kan ook een inhaalvaccinatie gebeuren voor vaccinaties die niet (volledig) gebeurd zijn volgens het aanbevolen vaccinatieschema. 

Aanbevolen vaccins

Het vaccinatieschema: een helder overzicht

De vaccins worden toegediend volgens het basisvaccinatieschema opgesteld door de Vlaamse overheid, op basis van de aanbevelingen van de Hoge Gezondheidsraad. Dit schema kan worden aangepast in functie van de evolutie van de ziektes en vaccins.

Je vindt er de eerste vaccinaties en de herhalingsinentingen in terug tot de leeftijd van 14-16 jaar. De herhalingsvaccinatie is om de immuniteit door de vaccinatie te versterken of te verlengen. 

Bekijk het basisvaccinatieschema

Is vacccinatie verplicht?

In België is enkel de poliovaccinatie, tegen kinderverlamming verplicht.

De Hoge Gezondheidsraad en de Vlaamse Vaccinatiekoepel bevelen aan om het volledige schema van de basisvaccinaties te volgen.
Afhankelijk van je individuele situatie kunnen je naast het vaccinatieschema nog andere vaccinaties worden aangeboden, in overleg met je behandelend arts.

Ga je op reis? Check dan ook of bepaalde vacinaties aangeraden worden. Je vindt alle info per land op www.wanda.be

Wat met vaccins voor of tijdens je zwangerschap?

Wil je graag zwanger worden of ben je zwanger? Dat is het goed om met je arts je vaccinatiestatus te bekijken. 

Lees meer

Check je vaccinaties online

Bij het kennismakingsbezoek van je verpleegkundige van Kind en Gezin krijg je Het Kindboekje, bedoeld als link tussen jou en de verschillende medische en paramedische professionals die waken over de gezondheid van je kind. Het verzamelt alle belangrijke gegevens over je kind.

Het Kindboekje is nu ook online beschikbaar.

De vaccinaties die gegeven zijn kan je altijd terugvinden via My Health Viewer.

Waar kan je je laten vaccineren?

Vaccinatie is een gemeenschapskwestie, wat betekent dat het anders wordt georganiseerd en vergoed, afhankelijk van de regio waarin je woont of de taal die je spreekt. Als je bijvoorbeeld in Brussel woont en je kind is ingeschreven in een Nederlandstalige school, zal hij/zij de aanbevelingen en het programma van Vlaanderen volgen.

In Vlaanderen kan vaccinatie op verschillende plaatsen gebeuren:

  • Van 0 tot 3 jaar: Kind en Gezin vaccineert kinderen van 0 tot 3 jaar gratis tijdens de raadplegingen voor de opvolging van de ontwikkeling van je kind. Je kan ook terecht bij je behandelende arts.
     
  • Van 3 tot 18 jaar: de Centra voor Leerlingenbegeleiding (CLB) staan in voor de preventieve medische opvolging van de kinderen gedurende hun hele schooltijd. Zij bieden de mogelijkheid om gratis de vaccins toe te dienen die voor een bepaalde leeftijd zijn aanbevolen in het vaccinatieschema. Daarvoor worden de ouders bij het begin van een schooljaar verwittigd en wordt gevraagd toestemming te geven.
     
  • Op het werk kan je werkgever je ook een vaccinatie aanbieden via de dienst Arbeidsgeneeskunde, hetzij omdat je beroepssector blootgesteld wordt aan bepaalde virussen of bacteriën, hetzij om de verspreiding van bepaalde ziekten, zoals griep, te beperken.
     
  • Je huisarts, kinderarts of gynaecoloog kan ook de verschillende vaccins toedienen. In dit geval zijn de vaccins aanbevolen in het vaccinatieschema gratis, maar je betaalt wel voor de consultatie.
     
  • Afhankelijk van je individuele situatie kunnen bijkomende vaccins worden gegeven na overleg met je behandelende arts, maar deze zijn dan niet gratis. 

Vaccinatie: ook na je 65ste belangrijk

Ook na je 65ste zijn er een aantal aangeraden vaccinaties. Het jaarlijkse griepvaccin bijvoorbeeld, maar ook het minder bekende vaccin tegen pneumokokken. 

Ontdek welke vaccinaties van belang zijn op oudere leeftijd.

Wat is het humaan papillomavirus of HPV?

70 tot 80 % van de bevolking komt tijdens zijn leven in contact met een type HPV-virus. De meesten zullen het spontaan uitschakelen en verder geen complicaties ontwikkelen.

Maar een aantal types kunnen letsels veroorzaken die later kunnen uitgroeien tot kanker. Sinds een aantal jaar is er een HPV-vaccin beschikbaar, aangeraden voor jonge meisjes.

Wat zijn herhalingsvaccins en inhaalvaccinaties?

Sommige vaccins werken na een bepaalde periode niet meer voldoende, ze moeten dan herhaald worden. Dat is dus een herhalingsvaccin. Daarnaast zijn er ook de inhaalvaccins: dat zijn vaccins voor wie niet volledig gevaccineerd zijn volgens het vaccinatieschema.

14-16 jaar: vergeet de herhalingen niet

Een herhalingsvaccin tegen difterie (kroep), tetanus (klem) en pertussis (kinkhoest) wordt aanbevolen rond de leeftijd van 14-16 jaar. Het vaccin tegen deze drie ziekten beschermt slechts voor een beperkte tijd. Na 5 à 10 jaar neemt de bescherming af, dus moet dit trivalente combinatievaccin je hele leven lang om de 10 jaar herhaald worden.

Inhaalvaccinaties 

De meeste vaccinaties voor jongeren maken deel uit van het vaccinatieschema. Ben je niet volledig gevaccineerd volgens het basisprogramma of is je kind niet volledig gevaccineerd, kan je met je arts bespreken of een inhaalvaccinatie zinvol is. 

Onder andere …

  • Tussen 13 en 18 jaar is een inhaalvaccin tegen hepatitis B gepland voor jongeren die nog niet of niet volledig gevaccineerd zijn: toediening van 2 of 3 vaccindosissen voor volwassenen (volgens de mening van de arts) met steeds 6 maanden tussen.
  • Een MBR-vaccinatie (mazelen, bof en rodehond) wordt aanbevolen voor alle tieners die als baby niet zijn ingeënt of die de tweede dosis niet hebben gekregen.
  • De meeste vaccins voor jongeren zijn opgenomen in het vaccinatieschema. Als je tiener niet alle vaccins uit het vaccinatieschema heeft gekregen, bespreek dan met je arts of een inhaalvaccinatie kan worden overwogen.
  • Het vaccin tegen meningokokken ACWY wordt door de HGR aanbevolen voor jongeren van 15 tot 16 jaar die nog niet eerder zijn gevaccineerd (+ inhaalvaccinatie voor 15- tot 19-jarigen tot 2024). Dit vaccin is momenteel niet opgenomen in het basisvaccinatieschema (2020).
  • Ga je op reis? Check dan ook of bepaalde vacinaties aangeraden worden. Je vindt alle info per land op www.wanda.be