Waarom sociaal contact zo belangrijk is
Studenten hebben tijdens de coronapandemie hun contacten bijna volledig zien verdwijnen. Zowel de interactie met medestudenten op de campus, als het persoonlijk contact met vrienden stond op een erg laag pitje. Welke impact heeft dit op hen? We vragen het aan klinisch psychologe Maaike De Clerck.
TIP ! Ook als student kun je altijd terecht bij de Luisterlijn voor een gesprek met een psycholoog. Als Helan-lid zijn de eerste 5 gesprekken gratis.
Wat is de impact van die sociale isolatie op jonge studenten?
“We hebben lang het probleem onderschat. Die jongeren zitten op een cruciale leeftijd: ze verlaten het nest, gaan zelfstandig wonen, smeden vriendschapsbanden en ontwikkelen zichzelf in relatie tot de anderen. Neem je die sociale contacten weg, dan heeft dat een een grote impact op het psychologische en mentale welzijn.
Het is op deze leeftijd dat contacten met leeftijdsgenoten een heel belangrijke rol spelen in de groei en ontwikkeling naar volwassenheid. Ze ontdekken wie ze zijn en wie ze willen worden. Via sociale contacten leren we onszelf kennen en waarderen. Bovendien zijn vriendschappen een belangrijke houvast en steun, zeker op deze leeftijd. Door thuis te moeten blijven en enkel online contact te houden, verliezen jongeren die identificatie, groei, steun en houvast, wat een mogelijke voedingsbodem is voor meer psychische problemen. Maar dit geldt zeker niet alleen voor studenten. Ook kinderen en volwassen ervaren hetzelfde.
Sociaal contact werkt als een buffer tegen angst en depressie. Als dat wegvalt, ben je enkel nog op jezelf aangewezen. Studenten die vroeger al worstelden met angstgevoelens, zien die alleen maar toenemen.”"
Gaan de gevolgen hiervan nog lang zichtbaar blijven?
“Mensen zijn zich doorheen deze periode van corona bewust geworden van bepaalde noden waarvan ze het bestaan niet of nauwelijks vermoeden. Het meer aangewezen zijn op jezelf leidt tot meer confrontatie met ‘het Zelf’. De coronacrisis legt oude wonden bloot die niet opnieuw onderdrukt of weggemoffeld kunnen worden. Interne conflicten komen meer aan de oppervlakte.
Die interne spanningen zorgen doorgaans voor meer angst. Angst is een diepgaande primitieve emotie. Jammer genoeg bestaat er geen quick fix om angst bij te sturen of te veranderen, maar is een intensieve therapie nodig. Therapie die aandacht geeft aan de 3 G’s (gedachten, gevoelens en gedrag). Als je geen actieve inspanningen levert om aan jezelf te werken dan leidt dit tot een toename van psychische en- fysieke problemen. Corona heeft de problemen niet veroorzaakt, maar ze wel mee aan het licht gebracht.”
Hoe kun je studenten met angsten helpen?
“Het is belangrijk om de weg naar jezelf terug te vinden. Jongeren begrijpen vaak niet vanwaar die angsten plots komen. Door interne hulpbronnen (ankers) te leren gebruiken zoals bijvoorbeeld meditatie of zelfhypnose kunnen we onszelf weerbaarder maken. In therapie kun je gericht werken aan het opsporen van oude trauma’s en het wegwerken van bepaalde blokkades.
Verder is ook ‘gronding’ belangrijk. Gronding betekent het contact met je lichaam vergroten. Een heel eenvoudige, maar doeltreffende grondingsoefening is bijvoorbeeld de bodyscan. Sluit je ogen en overloop in gedachten je hele lichaam. Van je grote teen, langs je benen, tot je hals en je voorhoofd. Het duurt maar een kwartiertje, maar het zorgt voor een belangrijke bewustwording van je geest in relatie tot je lichaam.”
Meer info
Maaike De Clerck werkt als klinisch psycholoog en lichaamsgericht psychotherapeut, onder meer bij de Luisterlijn.
Je kunt de Luisterlijn bellen voor een vrijblijvend gesprek met een psycholoog. Als Helan-lid zijn de eerste aantal gesprekken gratis.
Deel dit artikel
Verder lezen
‘Zie mijn pijn’ maakt mentale pijn zichtbaar met artificiële intelligentie
Psychisch lijden is vaak onzichtbaar en moeilijk onder woorden te brengen. Maar mentale pijn is écht. Via artificiële intelligentie maakte Helan Ziekenfonds de pijn van drie mensen zichtbaar én bespreekbaar.
Waar naartoe voor psychologische hulp?
Gaat het wat minder met je en heb je het gevoel dat je hulp nodig hebt? Of heeft iemand in je omgeving hulp nodig? Onder meer bij de Helan Luisterlijn kun je terecht voor psychologische hulp en vragen over je welzijn. Lees waar je verder nog hulp vindt bij psychische problemen.
Mentale gezondheid bij jongeren. Het verhaal van Sara
Als jongere krijg je heel wat veranderingen op je bord. Studeren, op kot gaan, vrienden maken. Je baant jezelf een weg door honderden nieuwe situaties. En soms gaat dat niet vanzelf. Zeker in een jaar waar je sociale contacten beperkt werden. Gaat het momenteel allemaal wat moeilijker? Weet dat je niet alleen bent. En dat er altijd hulp voor je is, als je dat wil.
Mentale gezondheid bij ouders. Het verhaal van Sophie
Ouders hebben vaak heel wat op het bord. De kinderen gaan naar school, een sport- of hobbyclub en hebben een voorspelbare gestructureerde omgeving nodig. Als ouder wil je dat natuurlijk goed doen, en stem je je agenda af op je kroost. Maar daarnaast zijn er ook nog jouw job, sociale leven, relatie en het huishouden. Dat allemaal gecombineerd krijgen, vraagt veel. En dat ondervond ook Sophie (38). Lees haar verhaal.