Medische noodgevallen in het buitenland: 386 repatriëringen georganiseerd in 2024

In 2024 hebben de Onafhankelijke Ziekenfondsen, waar Helan deel van uitmaakt, 3.165 dossiers voor medische bijstand in het buitenland geopend en 386 medische repatriëringen gecoördineerd om klanten in soms dramatische omstandigheden bij te staan.

Achter elke repatriëring schuilt een echt noodgeval

Een beroerte, een verkeersongeval, een val tijdens een wandeling, een vroegtijdige bevalling… Dit zijn geen louter administratieve formaliteiten, maar vaak levensreddende ingrepen.
 
In 45% van de gevallen gebeurde de repatriëring met een lijnvlucht. Ambulances zijn goed voor 29% van de terugreizen, terwijl ligtaxi’s en treinen minder vaak worden gebruikt.

Vervoer per sanitaire vlucht – met 2% gestegen tot 12% – wordt gebruikt wanneer de toestand van de patiënt constant medisch toezicht vereist of wanneer geen enkele luchtvaartmaatschappij vervoer per brancard toestaat.

Wat de bestemmingen betreft, wordt er voornamelijk gerepatrieerd vanuit:

• Frankrijk (27%)
• Spanje (19%)
• Italië (10%)
• Marokko (10%)
• Turkije (6%)
• Oostenrijk (5%)

Dringende zorg tijdens het verblijf in het buitenland

Naast repatriëringen werden er 3.165 dossiers voor medische bijstand geopend in 2024 via Mediphone Assist, die een brede waaier aan aandoeningen dekken.

Op kop: verwondingen en trauma’s (40%), hoofdzakelijk te wijten aan valpartijen of breuken. Dit aandeel blijft toenemen, ongetwijfeld vanwege de snelle opkomst van sensationele toeristische activiteiten.

Daarna volgen:

• voedselvergiftigingen
• spijsverteringsproblemen
• parasitaire ziekten
• hart- en vaatziekten
• musculoskeletale aandoeningen
• mentale stoornissen
• vroegtijdige bevallingen
• dermatologische of huidproblemen

In bepaalde gevallen was gespecialiseerde behandeling nodig. In 2024 hadden 223 dossiers betrekking op zorg zoals dialyse (71%), zuurstoftherapie (23%) of chemo- en radiotherapie (6%).

In de meeste gevallen gaat het om ouderen tussen 61 en 80 jaar (27%, lichte daling), gevolgd door 41-60-jarigen (25%). We zien echter een duidelijke stijging bij de 21-40-jarigen, wat waarschijnlijk een weerspiegeling is van hun meer avontuurlijke gedrag.

Globaal gezien is het aantal dossiers, aanvaard in 90% van de gevallen, gestegen. Deze trend kan verklaard worden door:

• overmoediger gedrag van de toeristen
• langere en frequentere hittegolven
• hogere mobiliteit van personen met chronische ziektes

Frequentere - en duurdere - behandeling

Met 42.202 verwerkte dossiers voor medische bijstand in 2024, waarvan 3.165 tijdens een verblijf in het buitenland en bijna 39.000 na de terugkeer naar België, registreren de Onafhankelijke Ziekenfondsen een stijging van 2% ten opzichte van 2023.

Het overgrote deel van deze dossiers (96%) betreft ambulante zorg, maar in 4% van de gevallen was een ziekenhuisopname vereist.

Het aantal behandelde gevallen neemt toe en tegelijk ook de uitgaven die daarmee gepaard gaan. Twee landen zijn verantwoordelijk voor bijna 80% van de kosten in verband met dringende verzorging in het buitenland: Spanje en Turkije, waar zorgen vaak worden verleend in dure privé-instellingen.

Er tekent zich ook een fundamentele trend af in de stijging van de gemiddelde kosten voor bepaalde bestemmingen, met name deze twee landen.

Deze evolutie zou verband kunnen houden met het hogere aantal reizen of een gemiddeld langere verblijfsduur, maar ook met een hoger aantal reizigers dat een zeker medisch comfort wilt in geval van problemen.

Medisch toerisme blijft echter uitgesloten: intentionele verzorging wordt systematisch geweigerd.

Een reactieve dienst, binnen handbereik

In 2024 kreeg de infolijn Mediphone Assist, beschikbaar voor 2,3 miljoen Belgen op verblijf in het buitenland, 23.409 oproepen.

Dit cijfer is stabiel, maar is gelijkmatiger verspreid over het jaar door de hervorming van de schoolvakanties. 83% van de oproepen werd beantwoord in minder dan 30 seconden.

“Elke zomer is er een piek in de activiteit. Om die de baas te kunnen, anticiperen we: onze callcenterteams worden vanaf het voorjaar versterkt en getraind. In ieder geval is het cruciaal om binnen de 48 uur naar Mediphone Assist te bellen voor een optimale begeleiding en dekking”, benadrukt Tom Van de Vyver.

Mediphone Assist beantwoordt zowel noodoproepen als praktische vragen:

• ziekenhuisopname
• repatriëring
• zoeken naar een lokale zorgverstrekker, arts, tandarts, kinesitherapeut of apotheker, eventueel Frans-, Nederlands- of Engelstalig, of van wacht
• de dienst kan ook gecontacteerd worden vóór het vertrek om een reis voor te bereiden met specifieke medische behoeften

Advies aan de reizigers voor het vertrek

• neem je Europese ziekteverzekeringskaart (EZVK) mee (beschikbaar in de Mijn Helan app)
• sla het nummer +32 (0)2 778 94 94 (Mediphone Assist) op in je telefoon. Het nummer staat ook op de achterzijde van de kaart
• bel binnen de 48 uur in geval van een gezondheidsprobleem in het buitenland
• vraag één maand voor je vertrek medisch advies in het geval van een chronische ziekte
• als je arbeidsongeschikt bent, verwittig dan minstens 15 dagen voor je vertrek het ziekenfonds. In bepaalde gevallen is een toestemming vereist. Je vindt meer informatie op de website van je ziekenfonds.