Hypes voeding
Blog

Smul jij van de hypes?

Daphne Lai

Daphne Lai

Voedingsexperte

Eten zoals de oermensen. Alle koolhydraten schrappen. Geen dag zonder gojibessen. Ben jij nog mee met de hypes in voedingsland? En werken ze echt of is het flauwekul? Daphne Lai, voedingsdeskundige bij Helan, geeft duiding bij enkele trends.

Glutenvrij iets voor mij? 

Ongeveer 1% van de Belgische bevolking heeft coeliakie. Hun lichaam reageert overgevoelig op gluten. In die mate dat het de darmwand aantast en tot ernstige complicaties kan leiden.

Glutenvrij eten heeft dus een medische oorsprong, maar groeide uit tot een ware hype. Steeds meer mensen schrappen gluten, zelfs als er geen sprake is van intolerantie. Goed idee? Niet per se.

Glutenvrije producten bevatten minder vezels. Daardoor kan je stoelgangproblemen krijgen. En laat dat nu net de reden zijn waarom mensen vaak kiezen voor een glutenvrij dieet. Je betaalt ook meer voor glutenvrij. De broekriem aanhalen, hoort er dus bij.

Ook letterlijk. Want je kan best wat kilo’s kwijtspelen door glutenvrij te eten. Omdat je heel wat zaken van je boodschappenlijstje moet schrappen. Maar als je helemaal geen brood of glutenbevattende granen meer eet, mis je al snel een aantal broodnodige voedingsstoffen. Vezels, vitamine B1 en B2, en mineralen zoals zink en magnesium.

Is er geen medische noodzaak? Zet dan gerust gluten op het menu. Merk je toch een verlichting van je klachten bij het weglaten van gluten? Neem dan zeker contact op met je arts om een medische diagnose uit te sluiten. 

Eten zoals de oermens

Het paleodieet of oerdieet stelt dat we genetisch niet gemaakt zijn voor het moderne voedingspatroon. We kunnen dus maar beter eten zoals onze voorouders. Veel vis, vlees, groenten, fruit en noten. Granen, zuivel, aardappelen en bewerkte voeding zijn te vermijden.

Terecht? Toch niet. Onderzoek toont dat onze darmflora mee is geëvolueerd. Onze buik is niet meer bestand tegen het voedsel uit de steentijd. De vele eiwitten maken het dieet ook duurder en vormen een zware belasting voor het milieu. 

Uiteraard zijn er voordelen aan het eten van fruit en groenten. Je krijgt veel vitamines binnen. En minder calorieën, waardoor je vermagert. Maar het paleodieet is eenzijdig. Het kan leiden tot een tekort aan calcium en vezels, en een teveel aan ongezonde vetten. Voor vegetariërs en veganisten zijn er dan weer te weinig eiwitbronnen. 

Wil je toch iets meenemen uit de oertijd? Laat het dan de beweging zijn. Bij gebrek aan auto’s namen onze voorouders de benen. Neem daar gerust een voorbeeld aan.

Periodiek vasten

Intermittent fasting wordt wel eens gecombineerd met het paleodieet. Onze voorouders hadden ook niet de hele dag toegang tot voedsel. Vasten is dus niet zo’n gek idee. Zo vermijd je overdaad en de bijbehorende kwalen, zoals overgewicht en diabetes type 2. 

Het populairste schema is 16/8. Daarbij vast je 16 uur na elkaar en heb je een periode waarin je eet van 8 uur. Je kan bijvoorbeeld het ontbijt overslaan en enkel eten tussen 12 en 20 uur.

De voordelen? Je eet meestal minder, omdat de tijd beperkt is. Je vetverbranding krijgt een boost door de toename van groeihormoon. En je insulinegevoeligheid stijgt, wat positief is voor je bloedsuikerspiegel. 

Maar er is een keerzijde. Als je vast, maakt je lichaam meer cortisol aan. Dat stresshormoon zet je lijf onder hoogspanning. Je kan ook last krijgen van vermoeidheid en knagende honger. Dan is de kans groot dat je je helemaal laat gaan rond etenstijd. Of dat je je op allerlei zoetigheden stort. En dan moet je ook nog eens alle nodige voedingsstoffen in twee hoofdmaaltijden proberen te proppen. 

Periodiek vasten is dus niet voor iedereen weggelegd. Enkel als je stressbestendig bent en je zelden laat verleiden tot comfortfood en vreetbuien. Ken jezelf!

Buikgevoel boven alles

Intuïtief eten is het buitenbeentje binnen de voedingshypes. Je krijgt geen voorschriften, geen schema’s, geen beperkingen in tijd. Je gaat gewoon op je gevoel af. Als je honger hebt, eet je. Tot je verzadigd bent.

Klinkt lekker, toch? Luisteren naar je lichaam. Loskomen van verboden lijsten om weer intens te genieten van eten. Zonder schuldgevoel.

Hoe moeilijk kan het zijn? Toch maar even uitkijken. Ben je een emotionele eter? Heb je al veel diëten geprobeerd? Dan kan het een hele klus zijn om de signalen van je lichaam te vertrouwen. En als je je buikgevoel volgt richting suikerrijke snacks, wordt je honger alleen maar aangewakkerd. 

Boodschap: herontdek je lijf. Ervaar wat er speelt. Kijk naar jezelf met een open, milde blik en voel wat je nodig hebt. Onbekend terrein? Laat je bijstaan door een professional.

Sapjes en superfoods

Snak je naar een summerproof lichaam en overweeg je een detoxkuur? Even je lever ontgiften met sapjes en daarna aan de superfoods voor die extra vitamineboost? Volgens bronnen kan het werken. Een detoxdieet zou chemicaliën elimineren en de vetverbranding stimuleren. Zo val je af. Maar dat is meestal tijdelijk. En enkel leven op sapjes levert zelden een goed humeur op. 

Het goede nieuws: je hebt geen sapjes nodig om te ontgiften. Je lichaam is zo vernuftig dat het zichzelf reinigt. Zo breekt je lever dagelijks potentieel gevaarlijke stoffen af, waarna ze verdwijnen via je ademhaling, urine en stoelgang. Sommige stoffen kunnen zich wel opstapelen in je lichaam. Denk aan lood en kwik.

Daar zijn ook sapjes niet tegen opgewassen. Gevarieerd eten is nog altijd de beste manier om je binnenkant proper te houden. En geen water drinken uit loden leidingen, dat ook. 

Wat met superfoods als gezondheidsboost?

Op dit moment is ‘superfoods’ geen beschermde term. Gojibessen, cacaobonen, chia- en hennepzaad en tarwegras staan op de lijst. Omdat ze vitaminen, mineralen en antioxidanten bevatten. Maar die kan je ook uit andere voedingsmiddelen halen.

En het is onvoldoende bewezen dat je zoveel gezonder wordt van superfoods. Ze worden bovendien vaak ingevoerd uit exotische oorden. Daar hangt een stevig prijskaartje aan vast. Ook voor het milieu. 

Klinkt een hype te mooi om waar te zijn? Dan is dat waarschijnlijk ook zo. Voelt het goed voor jou? Geef het dan een kans. Maar blijf kritisch. En wees lief voor je lijf en je portemonnee. 

Helan-voordeel

Vertrouw je graag op het advies van een erkend diëtist of een arts-voedingsdeskundige? Helan biedt een terugbetaling van 25 euro per jaar.

Meer over het voordeel

Eet jij teveel suiker?

Hoeveel suiker mag je eten? En hoe minder je met suiker?

Doe de test

Deel dit artikel

Verder lezen

halfhalf koken met minder vlees
Blog

Halfhalf: de gulden middenweg naar meer plantaardig eten

Ga voor halfhalf: Kies de helft van de week voor een plantaardige maaltijd, en geniet de andere dagen gerust van een stukje vlees of vis - Helan

meisje met migraine
Blog

Migraine: meer dan hoofdpijn alleen

Bij migraine denk je waarschijnlijk meteen aan hoofdpijn, maar het is veel meer dan dat. Neuroloog Koen Paemeleire van het UZ in Gent legt uit.

bloemen
Blog

De beste zorg bij dementie

Ken jij iemand met dementie of ben je mantelzorger? Onze Dienst Maatschappelijk Werk kan heel wat voor je doen. Wij volgen ergotherapeute Katja de Cordt terwijl ze een zorgplan maakt voor Jossé en Maurice.

Factcheck smartwatches
Blog

5 x de vinger aan de pols

Smartwatches vandaag zijn best indrukwekkend. Ze meten je hartslag, je stappen en soms zelfs je zuurstofsaturatie. Maar word je nu echt gezonder van zo'n slim horloge?